piątek, 15 maja 2020

Regionalny piątek w SP 2



Gwara warmińska (warnijsko godka)

Gwara jest to słowo określające odmianę języka, charakterystyczną dla pewnego obszaru, terytorium, np. gwara warmińska to język porozumiewania się charakterystyczny dla ludzi zamieszkujących teren Warmii. Gwara warmińska powstała w wyniku wymieszania się różnych gwar polskich w XIV wieku, do końca XVIII wieku rozwijała się pod wpływem literackiego języka polskiego, potem Warmia znalazła się pod panowaniem Prus i od tego czasu powoli zaczęły przenikać do gwary warmińskiej germanizmy, czyli wyrazy zapożyczone z języka niemieckiego. Według niektórych danych juz na początku XX wieku gwara warmińska była w zaniku, wypierana przez język niemiecki (pamiętamy że od czasów zaborów aż do 1945 roku Warmia należała do Niemiec). Według informacji z Wikipedii ostateczny zanik gwary warmińskiej nastąpił około 40-50 lat temu. Obecnie gwarą mówi nie więcej niż 4 000 rdzennych Warmiaków mieszkających w Polsce i kilkaset osób, które wyjechały za granicę, głównie do Niemiec.

(https://pl.wikipedia.org/wiki/Gwara_warmi%C5%84ska).

Tak właśnie w dużym uproszczeniu można powiedzieć na ten temat. Najbardziej znane osoby, która propagują gwarę warmińską, to Edward Cyfus, Izabela Lewandowska, Łukasz Ruch. W roku 2016 gwara warmińska została wpisana na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa narodowego. Co to znaczy? Niematerialne dziedzictwo kulturowe to są np. wyobrażenia, przekazy, wiedza albo umiejętności – jak również związane z nimi np. przedmioty, instrumenty– które można uznać za część własnego spadku kulturowego.

Uczestnicy zajęć pt. "Regionalny piątek w SP2" już wcześniej mieli okazję posłuchać legendy o "Diabelskim kamieniu", najpierw po polsku, a potem po warmińsku. Pamiętacie jeszcze?

Poniżej link do zabawy w odgadywanie słów w gwarze warmińskiej. Każdy, kto zostanie "milionerem" (w grze oczywiście), koniecznie musi się pochwalić. Proszę o wiadomość na adres: katarzynabudek@sp2olsztyn.pl

https://learningapps.org/8883143

Dla chętnych polecam (do pogłębienia wiedzy):

https://www.facebook.com/GwaraWarminska/

http://niematerialne.nid.pl/Dziedzictwo_niematerialne/Krajowa_inwentaryzacja/Krajowa_lista_NDK/



https://www.facebook.com/TVP3Olsztyn/videos/2457278674484410/

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz